Muzeum jest jednostką organizacyjną Samorządu Województwa Mazowieckiego

Kat, Szampon, Guma i inni
Na rynku księgarskim pojawiła się unikatowa publikacja dotycząca polskiej kadry siatkarzy. Nosi tytuł „Kat, Szampon, Guma i inni. Reprezentacja Polski w piłce siatkowej mężczyzn na najważniejszych imprezach międzynarodowych w latach 1949-2018”, Księgarnia Akademicka, Kraków 2018.

Autorką publikacji jest korespondentka „Przeglądu Sportowego” Katarzyna Paw. Inspiracją do jej wydania była praca magisterska, którą autorka obroniła w 2016 r. na kierunku historia na Uniwersytecie Jagiellońskim. – Wówczas kończyła się na 2014 r., ale w związku z tym, że polska reprezentacja obroniła tytuł mistrza świata, postanowiłam wydać tę książkę w jak najbardziej aktualnej wersji – wyjaśnia Katarzyna Paw. Na tytuł składają się przydomek oraz dwa pseudonimy uznanych postaci w historii polskiej męskiej piłki siatkowej – legendarnego trenera Huberta Jerzego Wagnera („Kat”) oraz dwóch mistrzów świata – jednego z najlepszych atakujących Mariusza Wlazłego („Szampon”) i jednego z najwybitniejszych rozgrywających globu a obecnie prezesa Polskiej Ligi Siatkówki Pawła Zagumnego („Guma”). – Pomysł na jej napisanie narodził się jeszcze przed rozpoczęciem studiów. Bardzo się cieszę, że udało mi się ten cel zrealizować. Wymagało to sporego nakładu sił, ale teraz satysfakcja jest ogromna – przyznaje autorka.

Licząca blisko 750 stron publikacja „Kat, Szampon, Guma i inni” to jedyna książka na polskim rynku wydawniczym, która przedstawia w sposób szczegółowy przebieg każdego meczu rozegranego przez reprezentację Polski w ramach najważniejszych imprez międzynarodowych a więc: igrzysk olimpijskich, mistrzostw świata, mistrzostw Europy, Ligi Światowej/Ligi Narodów oraz Pucharu Świata. Tym, co ją wyróżnia jest fakt, że zawiera także opinie siatkarskich ekspertów oraz dziennikarzy „Przeglądu Sportowego” i „Sportowca”. – To wszystko powoduje, że moja publikacja nabiera unikatowego charakteru – mówi Katarzyna Paw. Książka jest recenzowana przez prof. dr. hab. Piotra Franaszka z Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz przez byłego szkoleniowca reprezentacji Polski a obecnie eksperta Polsatu Sport Ireneusza Mazura.

Ramy czasowe książki obejmują okres od 1949 (pierwszy występ biało-czerwonych na imprezie międzynarodowej) do 2018 r., w którym Polacy obronili tytuł mistrza świata we Włoszech i Bułgarii, stając się pierwszą polską drużyną, która tego dokonała. Książka składa się z 15 rozdziałów. Pierwszy z nich został poświęcony historii piłki siatkowej zarówno w Polsce, jak i na świecie. Zasadniczą część publikacji stanowią jej kolejne rozdziały, odnoszące się do historii występów reprezentacji narodowej na imprezach najwyższej rangi. Każdy z nich zawiera charakterystykę okresu przygotowań, formuły imprezy, przewidywania dziennikarzy oraz znawców dyscypliny, dość szczegółowy opis meczów reprezentacji oraz podsumowanie dokonane przez dziennikarzy „Przeglądu Sportowego” i „Sportowca” oraz siatkarskich ekspertów. Autorka oparła się nie tylko na artykułach ukazujących się na łamach wspomnianych tytułów prasowych, ale także o dokumenty zgromadzone w Archiwum Akt Nowych w Warszawie oraz polsko- i obcojęzyczne strony internetowe i publikacje związane z piłką siatkową, które do tej pory ukazały się na rynku wydawniczym. – Taka forma książki sprawia, że z łatwością możemy odtworzyć albo poznać przebieg wszystkich dotychczas rozegranych imprez najwyższej rangi, w których brali udział polscy siatkarze. Ponadto możemy dowiedzieć się, jak ówcześnie wyglądała rywalizacja w tych turniejach, jak radziła sobie w nich reprezentacja Polski, a przede wszystkim zapoznać się z komentarzami poczynionymi przez dziennikarzy, siatkarskich ekspertów oraz samych zawodników. Dzięki temu obraz danego turnieju staje się pełniejszy i ciekawszy – zaznacza Katarzyna Paw. Podobnego zdania jest Sportowa Książka Roku, która o książce dziennikarki napisała: „Oryginalna nazwa, oryginalna zawartość. To może być ciekawa pozycja”. – Jest to bardzo ważna publikacja – dodaje Grzegorz Ryś, asystent byłego szkoleniowca polskiej kadry Wiktora Kreboka oraz trener mistrzów świata juniorów z 2003 r.

W książce zamieszczono również alfabetyczną listę reprezentantów Polski, trenerów, a  także prezesów Polskiego Związku Piłki Siatkowej, prezydentów Międzynarodowej Federacji Piłki Siatkowej (FIVB) oraz Europejskiej Konfederacji Piłki Siatkowej (CEV). Wśród materiałów ilustracyjnych znajdują się karykatury autorstwa Edwarda Ałaszewskiego, Ryszarda Kiss-Orskiego, Stanisława Dąbrowskiego oraz Wiesława Fuglewicza. Pojawiały się one na łamach „Przeglądu Sportowego” oraz „Sportowca”, a część z nich pochodzi ze zbiorów Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie. Publikacja zawiera też fotografie wykonane podczas poszczególnych imprez, które pochodzą z archiwum Polskiego Związku Piłki Siatkowej, Volley Bajki oraz od osób bezpośrednio związanych z polską siatkówką i reprezentacją męską. W sumie na kartach książki pojawia się ponad 100 zdjęć i karykatur. – Idealnie dopełniają opis każdej imprezy – akcentuje dziennikarka „Przeglądu Sportowego”.

Publikacja ta przybrała charakter kompendium wiedzy na temat występów polskiej reprezentacji męskiej w piłce siatkowej na najważniejszych imprezach międzynarodowych. – Nie byłoby tej książki, gdyby nie pomoc wielu osób. Pragnę szczególnie wyróżnić trzykrotnego wicemistrza Europy Ireneusza Kłosa oraz dziennikarza „Przeglądu Sportowego” Kamila Drąga, którym jest ona dedykowana. Za udostępnienie zdjęć oraz za pomoc w ich datacji chciałabym również podziękować całej rodzinie siatkarskiej, w tym m.in. Edwardowi Skorkowi, Andrzejowi Warychowi, Sebastianowi Świderskiemu oraz Stanisławowi Brzósko – wymienia Autorka. 

Patronat honorowy nad książką objęło Ministerstwo Sportu i Turystyki, a jej wydanie wsparł m.in. Polski Związek Piłki Siatkowej, Polska Liga Siatkówki, Zarząd Infrastruktury Sportowej w Krakowie oraz firma Cerrad. Książka w sprzedaży oficjalnie pojawiła się 22 lutego 2019 r. Jest dostępna zarówno w siedzibie wydawcy w Krakowie oraz w księgarniach w całej Polsce.

Warszawska promocja odbyła się w Muzeum Sportu i Turystyki . Wzięli w niej udział dziennikarze oraz osoby związane z siatkówką m.in. Andrzej Warych , wieloletni szef wyszkolenia w Polskim Związku Piłki Siatkowej i asystent Huberta Wagnera w czasie meksykańskich mistrzostw świata; Juliusz Karski, nestor polskiej siatkówki; Kamil Drąg i Edyta Kowalczyk z Przeglądu Sportowego.